In het kader van de kringloopvisie wordt meerwaarde gezien in de samenwerking tussen akkerbouw/tuinbouw- en veehouderijbedrijven. Eind november vond op Agro-innovatiecentrum De Marke in Hengelo (Gld) de derde workshop ‘Samenwerking Akkerbouw – Veehouderij’ plaats.
In de experimenteergebieden en in het kader van de GLB-pilots lopen diverse pilots en er zijn een aantal lopende POP3-projecten over dit thema. In totaal gaat het om vijftien projecten die met de samenwerking plantaardig en dierlijk bezig zijn. Dit was de aanleiding voor de initiatiefnemers om deze workshop te organiseren. In totaal namen hier 25 personen aan deel, waaronder onderzoekers, adviseurs, beleidsmedewerkers en boeren.
Tijdens de workshop presenteerden Rianne van Binsbergen en Miriam van Meeteren de GLB-pilot Moderne kringlooplandbouw met een nieuw gebiedsgerichte gemengd bedrijf en het PAVEX-project. Beide projecten lopen in de Achterhoek, een gebied met veel melkveehouderij en weinig akkerbouw.
Door IJsbrand Snoeij werd een presentatie verzorgd over de GLB-pilot Het Markemodel. Dit is een aanpak waarbij boeren en sturende partijen samen tot een regionale, integrale set kwaliteitsdoelen en de bijbehorende beloningen komen voor een toekomstbestendige landbouw. Anders gezegd: geen top-down benadering waarin een veelheid aan partijen via diverse regels en voorschriften stuurt hoe de boer moet boeren. In het Marke-model bepalen de sturende partijen met de boeren op regionale schaal gezamenlijk wat haalbare kwaliteitsdoelen zijn op het gebied van waterkwaliteit, biodiversiteit, ammoniak- en nitraatuitstoot en agrarisch natuurbeheer én wat de beloning is voor de individuele boer bij het behalen van de kwaliteitsdoelen.
Zwier van der Vegte gaf een presentatie over PPS KLIMEA Op weg naar een klimaatbestendige melkveehouderij in de Achterhoek. Extreme droogte en hitte raakt de melkveehouderij in de Achterhoek op gebied van ruwvoerproductie, technische en milieukundige resultaten en diergezondheid en –welzijn. Hoewel wateroverlast ook een issue is, gaat het in de Achterhoek vooral over vasthouden en aanvoer van water. Door het project worden veldproeven gedaan, kennis en innovaties gedeeld en demonstraties gegeven.
In groepjes werd vervolgens over stellingen doorgepraat. De stellingen waren:
- We kunnen slecht maatschappelijke doelen behalen (zoals herstel biodiversiteit, waterkwaliteit, klimaat) als we iets veranderen aan de sturing
- Goede vruchtwisseling levert meer op dan blijvend grasland
- Melkveehouderij in de Achterhoek gaat meer akkerbouwmatig (samen)werken. Een klimaatbestendige aanpak staat daarbij voorop!
Vervolg
Aan het eind van de bijeenkomst is een rondje gemaakt, waarbij door een ieder is aangegeven wat de conclusies van de bijeenkomst waren en de verwachtingen voor het vervolg zijn. De deelnemers gaven aan dat ze vandaag het volgende hebben opgepikt:
- Het resultaat van een gebiedsaanpak hangt af van het proces
- De kracht van een gebiedsproces ligt bij de bereidheid om samen te werken. Probeer ook draagvlak in een gebied op te halen bij het overig bedrijfsleven
- In de Achterhoek zit samenwerken in het bloed. Naast belemmeringen zijn er veel kansen
- Neem bij gebiedsprocessen de sociale wetenschap mee
- Praat met boeren, niet over boeren
- Leren doe je met elkaar, je kan het niet alleen
- Blokkades zijn niet alleen technisch van aard, er liggen ook belemmeringen in wet- en regelgeving
- In het nieuwe GLB zijn veel mogelijkheden voor de gebiedsaanpak
- Nadenken over samenwerking akkerbouw – veehouderij vanuit de toekomst, wat kan er dan nog?
- Kijk naar de verschillende schaalniveaus: perceel, bedrijf en regio. Veel beleid is bedrijfsspecifiek
Bedrijfsbezoek
Na een sessie op De Marke gingen de aanwezigen ’s middags op bedrijfsbezoek naar het akkerbouwbedrijf van Laurens Woestenenk in Laren. Er worden aardappelen, suikerbieten, granen, mais en mosterd geteeld. Daarnaast hebben ze een boerderijwinkel. Ze huren veel grond van melkveehouders. Laurens werkt nauw samen met melkveehouder André de Groot.
