Hoe verminder je watergebruik door efficiënter te beregenen? Donderdag 2 mei vond het tweede webinar plaats van de serie van vier lunchwebinars in het kader van het project KLIMEA. Als expert deed Idse Hoving van Wageningen Livestock Research uit de doeken hoe je efficiënter kunt beregenen. Melkveehouder en VK-Oost-lid Wilry Giesen vertelde vervolgens over zijn ervaringen met beregeningssensoren en druppelirrigatie in de mais. Tijdens het webinar werden diverse pollvragen gesteld en konden aanwezigen vragen stellen in de chat.
Bekijk hier het webinar terug:
Idse Hoving ging tijdens het webinar onder andere in op het herkennen van het kritische moment van beregenen. Dit kan met een gutsboor, bodemvochtmodel, sensoren of remote sensing met satellietbeelden. Hoving lichtte toe dat elk systeem voor- en nadelen heeft en dat het koppelen van systemen waarschijnlijk het beste advies geeft.
Praktische tips
Hoving ging ook in op vuistregels rond het beregeningsadvies. ‘Beoordeel de grond, pak de gutsboor, ken indicatiemiddelen en pas hulpmiddelen toe om het beregeningsmoment beter te kunnen bepalen’, luidde zijn boodschap.
Hoving gaf daarnaast ook enkele praktische tips. ‘Gebruik maximaal 30 mm per trek van de beregeningshapsel en controleer met regenmeters hoeveel daadwerkelijk beregend wordt. Geef prioriteit aan waterefficiënte gewassen en gewassen met een hogere economisch waarde. Het ligt voor de hand om mais prioriteit te geven.’
Wat hij de aanwezigen ook meegaf is dat het verstandig is om wekelijks terug te komen op een perceel om te beregenen. ‘Als je eenmaal start met beregenen, zet het dan voort. Wees op gras terughoudend met beregenen bij hoge tempersturen en beregen niet bij matige of harde wind.’
Pollvragen
Eén van de pollvragen die tijdens het webinar aan de orde kwam was: ‘In hoeverre maakt u zich zorgen over het kunnen blijven beregenen?’ Het merendeel van de aanwezigen gaf aan zich zorgen te maken. Ook gingen pollvragen over de behoefte aan beregeningsadvies en welk adviessysteem het meeste aansprak.
Ook werd gevraagd naar het effect van beregenen op gras- en maisproductie op jaarbasis. Hoving: ‘In gras en maispercelen op droge zandgrond kan de opbrengst bij beregening tot wel 30 procent hoger liggen.’
Melkveehouder Wilry Giesen over druppelirrigatie
Wilry Giesen, melkveehouder in Vethuizen, lichtte zijn ervaringen met een druppelirrigatie-systeem in de mais toe. Op 8 ha mais werkt hij voor het vierde jaar met druppelirrigatie. Ook heeft hij op zijn percelen drie beregeningssensoren om het ideale moment voor het beginnen met beregenen te kunnen bepalen. ‘De sensoren geven ook inzicht in draagkracht van de bodem’, vulde hij aan.
Maisopbrengst verdubbeld
Het maisperceel van 8 ha waar druppelirrigatie is aangelegd in Beek is zandgrond. De grondwaterstand zit daar in de zomer op zo’n vier meter diepte. Giesen toonde een filmpje waarop te zien is hoe dit er uit ziet en hoe de water- en vloeibare kustmestgift wordt ingesteld. Giesen heeft bij het perceel een hut gebouwd voor de pomp en de controller en een stroomkast aan laten leggen.
‘Onder normale omstandigheden zou ik zo’n 15-16 ton ds van deze percelen kunnen oogsten, maar de laatste jaren zat ik rond de 11 ton. Met de dripslangen oogst ik nu 20 ton per ha en ik heb het idee dat dit nog hoger kan.’
Alles moet dan wel naar behoren werken, aldus Giesen. Druppelirrigatie vraagt volgens de melkveehouder nog de nodige tijd en aandacht. In het voorjaar kunnen vogels de slangen kapot prikken. Ook veroorzaken ritnaalden schade. Die bestrijdt Giesen met knoflookextract.
Kosten 800 euro
Het grote voordeel vindt Giesen dat hij het maisperceel en de irrigatie vanuit huis in de gaten kan houden. ‘De meeste tijd ben ik kwijt als in het voorjaar de slangen in de grond moeten en als ze er in het najaar weer uit moeten.’
De kosten schat hij in op zo’n 800 euro per ha voor de slangen, materialen en uren. Eigen uren meegerekend komt hij uit op 1.000 euro per ha. ‘Ik heb niet de ergernis dat ik met slechte mais zit. Bovendien heeft meegespeeld dat ik hiervoor subsidie kon krijgen vanuit het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer.’
Antwoorden op chatvragen:
Tijdens het webinar zijn op meerdere chatvragen al antwoorden gegeven.
Een onbeantwoorde vraag luidde:
‘Is het effect op vermindering nutrienten uitspoeling ook aanwezig wanneer fertigatie wordt toegepast? Is de fertigatie afgestemd op de extra opbrengst?’
Antwoord Idse Hoving:
‘Het effect op een verminderde nutriëntenuitspoeling is ook bij fertigatie aanwezig, mits ervoor gezorgd wordt dat de nutriëntenbalans sluitend of negatief is.
Dit betekent dat de bemesting moet worden afgestemd op de te verwachten gewasopbrengst (vraagt realistische inschatting). Met fertigatie kunnen nutriënten gedoseerd worden aangewend en dat zou in principe het risico op verlies moeten kunnen beperken vergeleken met een gangbare eenmalige gift.
Antwoord Wilry Giesen:
‘Mestgift via drip is afgestemd op behoefte/groei. Dit gaat via een curve. Ik doe elke dag een klein beetje kunstmest mee geven afhankelijk van behoefte. Ik volg hier een schema die vooraf is gemaakt.