Het eerste webinar van het project KLIMEA over klimaatbestendigheid is gehouden op woensdag 3 april. Het thema was inspelen op klimaatverandering door goed waterbeheer. Aan het woord kwamen melkveehouder Leon Krabbenborg, Daniel Nieuwenhuis van Waterschap Rijn en IJssel en Marion de Vries van Wageningen Livestock Research.
Klik hier om webinar 1 terug te kijken (Duur: 1 uur)
Nieuwenhuis en Krabbenborg gingen in op ervaringen en samenwerking in het kader van het project ‘Elke druppel de grond in’ van het waterschap.
Nieuwenhuis: ‘Het belang van het project KLIMEA zien wij zeker in. Door droge en warme zomers hebben melkveehouders minder voer op de plaat en moet bijvoorbeeld vaker opnieuw worden ingezaaid. In het programma ‘Elke druppel de grond in’ kijkt Waterschap Rijn en IJssel samen met grondeigenaren hoe ze water zo goed mogelijk kunnen bufferen. Kennis van de lokale situatie, vrijwilligheid, samenwerking en geduld zijn de belangrijkste ingrediënten voor succes.’
Veel geleerd
Melkveehouder Leon Krabbenborg, die samen met melkveehouder Henk Rougoor een melkveebedrijf in Varsseveld heeft, beaamt dat. ‘Wij hebben veel aan de samenwerking met het waterschap gehad. Ik heb er veel van geleerd. Zo hebben we twee stuwtjes geplaatst in afstemming met het waterschap. Maar met alleen het aanleggen van twee stuwtjes is het niet klaar, heb ik ervaren. Het is positief dat het waterschap er een bodemkundige bij betrekt. Op die manier weet ik nu veel meer over de bodem en de natuurlijke waterstromen.’
Krabbenborg riep collega-melkveehouders op ook na te denken over de aanleg van een boerenstuw. ‘Daar hebben we uiteindelijk allemaal voordeel bij.’
Hij vertelde verder dat ze op het Varsseveldse melkveebedrijf meerdere maatregelen hebben genomen om te anticiperen op meer droogte en hitte. ‘We zijn de laatste jaren meer gaan doen met kruidenrijk grasland en klavers, hebben in een nieuwe beregeningshaspel geïnvesteerd en hebben in de stal ventilatie met verneveling geïnstalleerd.
Effecten op melkveehouderij
Marion de Vries van Wageningen Livestock Research gaf in haar presentatie aan dat de effecten van klimaatverandering op de melkveehouderij wel degelijk aanwezig zijn. ‘We zien hogere temperaturen, warmere zomers, een langer groeiseizoen bijvoorbeeld. Ook zien we meer weersextremen zoals droogte, hitte, extreme neerslag en meer ozon in de lucht. In de periode 2018 – 2022 kwam het neerslagtekort vier keer boven de 250 mm. In de vijftig jaar daarvoor was dat slechts twee keer.’
Voor melkveehouders betekenen deze veranderingen dat ze meer variatie zien in opbrengst en voederwaarde en meer schade aan de graszode. Koeien hebben vaker te maken met hittestress en dus ook met een wisselende voerkwaliteit en – beschikbaarheid, gaf ze de aanwezigen tijdens het webinar mee.
De Vries ging ook in op een enquête die in 2021-2022 is uitgezet onder VK-Oost-leden. ‘Meer bedrijven zijn gaan beregenen en zijn meer hectares gaan beregenen, is één van de zaken die we hebben opgehaald.’
Polls
Tijdens het webinar werden meerdere polls gehouden. In totaal namen 40 geïnteresseerden deel aan het webinar.
De eerste vraag ging over hoeveel zorgen de aanwezigen zich maken over de klimaatverandering. 5% maakt zich veel zorgen, 35% maakt zich zorgen en 45% maakt zich ‘een beetje zorgen.’
De tweede pollvraag luidde: ‘Bent u van plan uw bedrijf aan te passen aan klimaatverandering?’ 36% antwoordde met: ‘Ja, op korte termijn’ en 27% weet het nog niet. 18% is van plan dit te doen, maar niet op korte termijn. De aanwezigen gaven onder andere aan hun bedrijfssysteem meer robuust te willen maken en de afvoer van overtollig water te willen bevorderen.
De derde pollvraag was: ‘Ben je bereid om actie te ondernemen om meer vocht vast te houden en zo ja; welke?’ 31% van de respondenten wil een burenstuw plaatsen, 23% wil aan de slag met peilgestuurde drainage en enkelen kozen voor een duiker afdammen met een bal en bodemverbetering.
Het volgende webinar in het kader van deze serie is op donderdag 2 mei, ook weer van 12.00 tot 13.00 uur. Het onderwerp van dit webinar is ‘Verminderen van watergebruik door efficienter beregenen.’
Aanmelden kan hier.
