Vruchtbare kringloop, bodem voor de toekomst!

VKA ontwikkelt met KPI’s door op waardering kringlooplandbouw

Deel dit bericht


Begin dit jaar berichtten we over de gesprekken met 30 boerenleden van de VKA over de kritische prestatie indicatoren (KPI’s) kringlooplandbouw. We willen kunnen meten wat kringlooplandbouw is om de prestaties van boeren te kunnen waarderen en belonen. Het ministerie van LNV werkt met de praktijk aan een landelijke kernset KPI’s voor kringlooplandbouw. Deze set is in 2021 door VKA in samenwerking met De Marke getoetst. In dit artikel delen we de conclusies tot zover. Dit jaar zal de werking van de KPI’s bij melkveehouders in de praktijk worden getoetst. Daarnaast is er het traject van verdere uitwerking van het ‘eigen’ Markemodel.



De genoemde KPI’s moeten de komende jaren integrale sturing gaan geven op het behalen van de doelen voor duurzame landbouw. (Lees hier meer). We willen naar doelsturing en de melkveehouder de ruimte geven om daar zijn eigen maatregelen voor te nemen. We willen ook objectief meetbare en borgbare indicatoren en een systeem dat werkbaar en betaalbaar is. Dat is nog niet makkelijk, maar de ontwikkeling gaat door, zo blijkt.

Conclusies van de toets 2021

Eind 2021 is van drie kanten door VKA, de VALA en De Marke gekeken naar de landelijke KPI’s. De bevindingen zijn weergegeven in drie notities.


In de eerste notitie is de voorgestelde kernset van KPI’s getoetst tegen beschikbare data van de VKA (KringloopWijzers), VALA en de Marke. Samen hebben deze partijen een berg aan boerendata. Grotendeels zijn de indicatoren en data goed bruikbaar, alleen niet voor alles. Discussie is er bijvoorbeeld over het bepalen van de indicator “herstel biodiversiteit” en hoe je dat goed meet.

In de tweede notitie worden de gesprekken met de 30 boeren weergegeven en advies voor aanpassing van de indicatoren benoemd. Bestuursleden hebben ook input geleverd. Het levert een breed en bont palet van ideeën en ook suggesties uit de praktijk en voor aanpassing of ook doorstrepen van indicatoren.

Aanbevelingen voor vervolgstappen in 2022 en 2023 ten aanzien van praktijkpilots komen in de derde notitie aan bod.


Vervolg 2022


Met deze derde notitie wordt direct een brug geslagen naar het vervolg. Een aantal experi-menteerregio’s kringlooplandbouw in Nederland zijn door LNV gevraagd om de kernset KPI’s met melkveehouders in de praktijk te gaan toetsen. “De Achterhoek” heeft hiervoor een projectplan ingediend waarbij De Marke (onderdeel WUR), samen met de de VKA en VALA, met en bij boeren de systematiek gaan uitproberen. Het project ‘Markemodel’, met veel overlap met betrekking tot indicatoren, zal naar verwachting binnen afzienbare tijd ook een vervolg krijgen.

Er zal nog wel wat water door de Rijn (en IJssel) moeten voordat de boer via deze manier beloond kan worden voor zijn kringloopprestaties, maar op deze manier werkt de VKA samen met partners actief mee aan de praktische ontwikkeling van het sturingssysteem.