Aan de slag met Samenwerking sectoren
We onderzoeken wat de optimale vorm van samenwerking is tussen de verschillende landbouwsectoren. Met als doel: maximale bedrijfsresultaten, minimale toepassing van kunstmest, optimale toepassing van dierlijke mest en bewaken en verbeteren van de bodemvruchtbaarheid. Daartoe is een onderzoek gedaan in 2015 onder de deelnemers naar de juridische vraagstukken bij intersectorale samenwerking. Wij hebben meer dan 50 reacties van ontvangen. Studente Marjolein Oltheten heeft deze knelpunten voor haar afstudeeronderzoek geanalyseerd en voorzien van mogelijke oplossingen.
Resultaten juridische vraagstukken bij intersectorale samenwerking
- De wens om samen te gaan werken is er. 47% heeft een samenwerkingspartner en de uitwisseling van bouwland is daarvoor de belangrijkste reden. Ook de uitruil van machines (44%) en voor rotatie van gewassen voor bodemvruchtbaarheid (28%) spelen een rol. Maar de ondernemers ervaren ook drempels om samen te gaan werken. Van de bedrijfsregistraties veroorzaakt het ubn- en relatienummer bij 17% een obstakel en in minderde mate ook het het kvk-, dierregistratie-, en het mestnummer.
- De ervaren knelpunten komen voort uit een wens van de boer om enerzijds flexibeler te zijn qua landgebruik en uitwisseling van dieren maar anderzijds autoriteit te houden over het bedrijf. Dit is een erg lastige combinatie. Beleidstechnisch en belastingtechnisch houdt men rekening met fiscaal- en juridische bedrijfseenheden. Registratiesystemen zijn dan ook zo ingericht dat zij tegemoet komen aan fiscaal- en juridische bedrijfseenheden en niet aan een gekoppeld bedrijf.
- Uit de enquête blijkt ook dat niet alle controlerende instanties beschikken over bedrijfsgegevens en recente bedrijfsinformatie. In zulke gevallen brengt wetgeving onnodige administratieve belasting, met name rondom het systeem van ‘Identificatie en Registratie van dieren’. Wetgeving kan daarmee onredelijke consequenties hebben voor een bedrijf in financiële zin. Gebruiksvriendelijke registratiesystemen met juiste informatie voorziening en ondersteuning vanuit de overheid is gewenst.
- In een tweetal situaties helpt de overheid juist om de mogelijkheden voor samenwerking te benutten. Ten eerste de mestverwerkingsplicht die men kan overdragen aan een ander bedrijf door middel van een ‘vervangende verwerkingsovereenkomst’ of ‘regionale mestafzet’. ‘Van de personen met een verwerkingsplicht (45% van de ondervraagden) heeft driekwart dit voldaan door middel van deze vervangende verwerkingsovereenkomst”. Ten tweede creëert de ‘veterinaire eenheid’ de mogelijkheid dieren als een totaliteit te zien. Dit levert in beide gevallen kostenbesparing en administratieve lastenverlichting op.
Samenwerking binnen VKA
Vier groepen ondernemers zijn een samenwerkingsproject gestart binnen Vruchtbare Kringloop.
- Drie groepen onderzoeken wat de optimale vorm van samenwerking is tussen de verschillende landbouwsectoren. Deze groepen bestaan uit akkerbouwers, varkenshouders en melkveehouders en hun bemestings- en teeltadviseurs.
Doel van deze groepen: maximale gewasopbrengsten en bedrijfsresultaten, minimale toepassing van kunstmest, optimale toepassing van dierlijke mest, maximale mineralenefficiëntie en bewaken en verbeteren van de bodemvruchtbaarheid.
Concreet kunnen akkerbouwers en veehouders bijvoorbeeld samenwerken door mestplaatsing en uitwisseling van teelten. Varkens- en melkveehouders kunnen bijvoorbeeld door het afsluiten van VVO’s (Vervangende Verwerkingsovereenkomsten) samen werken aan het efficiënt inzetten van hun gezamenlijke mineralenaanbod. Per groep samenwerkende bedrijven wordt een integraal mineralenplan opgesteld. Samen met WUR wordt onderzocht of we een KringloopWijzer voor groepen bedrijven kunnen ontwikkelen. - De vierde groep richt zich op het gebruik van producten uit de mestverwerking. Deze groep bestaat uit een varkenshouder, een akkerbouwer, vier melkveehouders en Mestverwerker Groot Zevert. Binnen deze groep worden vraag en aanbod van deze producten in kaart gebracht en gebruikerservaringen opgedaan.
Vruchtbare Kringloop werkt zo aan maatwerkoplossingen binnen de bestaande regelgeving.
