Deelnemers besparen €6.000,- door efficiënte mineralenbenutting in 2014
Op de bedrijven van de deelnemers waren de bedrijfsoverschotten per hectare van zowel stikstof als fosfaat in 2014 een stuk lager dan in 2013. De oorzaak van deze daling is de forse verbetering van de benutting in de bodem. De stikstofbenutting nam toe van 65 naar 75 procent en de fosfaatbenutting van 88 naar 122 procent. Zowel bij grasland als bij maïsland is er in 2014 gemiddeld meer fosfaat aan de bodem onttrokken dan toegediend. In het algemeen kunnen we zeggen dat het verhogen van de stikstofbenutting in de bodem een groter effect heeft op het bedrijfsresultaat dan het verhogen van de stikstofbenutting van de veestapel. De BEX-uitslag geeft de stikstofbenutting van de veestapel.Lagere mestafzetkosten
Doordat de fosfaatexcretie in 2014 gemiddeld 1,1 kg per ton melk lager lag dan in 2013 hebben de deelnemers een lager fosfaatoverschot gerealiseerd. Daardoor hoefden deze bedrijven minder mest af te voeren. Op deze manier is er gemiddeld per bedrijf ruim €6000,- bespaard op mestafzetkosten.Resultaten BodemConditieScore
De deelnemers aan het project hebben afgelopen jaar in het veld ook een BodemConditieScore op hun percelen uitgevoerd. Belangrijkste conclusie is dat het verhogen van het organische stof en voorkomen en opheffen van verdichting belangrijke verbeterpunten zijn.
Resultaten KringloopWijzer 2013
In 2013 hebben 152 deelnemende bedrijven op zand en 60 deelnemende bedrijven op klei de KringloopWijzer ingevuld. Bedrijven op kleigrond zijn iets groter in omvang dan bedrijven op zand. We kunnen ook zien dat bedrijven op zand intensiever zijn. Er is geen verschil in gemiddelde melkproductie per koe tussen bedrijven op zand of klei.
Tabel 1: Kenmerken deelnemers Vruchtbare Kringloop op basis van de KLW 2013
Wat kunnen we van de KLW 2013 leren?
In figuur 1 en 2 is duidelijk het verschil in benutting van fosfaat en stikstof in de bodem en in het vee te zien. Een hoge bedrijfsbenutting betekent een lagere excretie, minder mestafvoer en minder voeraankoop. Hiermee kunt u kosten besparen.
Figuur 1. N-benutting KLW 2013 deelnemers Vruchtbare Kringloop
Figuur 2. P2O5- benutting KLW 2013 deelnemers Vruchtbare Kringloop
Winst te behalen
De KringloopWijzer geeft op een overzichtelijke manier de bedrijfsbalans van het bedrijf weer. Het overschot van stikstof (N) en fosfaat (P2O5) is een belangrijk onderdeel van de Kringloopwijzer.
Ook de benuttingspercentages komen goed naar voren. Deze percentages zijn op bedrijfsniveau berekend, maar ook op het niveau van vee en gewas.
In tabel 2 staan de gegevens op een rij. We zien een gemiddeld stikstofoverschot van 207 kg/ha en een gemiddeld fosfaatoverschot van 11 kg/ha. Een overschot betekent dat deze mineralen niet goed opgenomen zijn voor de productie van voer, melk of voor de groei van het dier. Minder overschotten betekent kleinere verliezen van nitraat, ammoniak, broeikasgassen en fosfaat. Dit kan ook vertaald worden naar kostenbesparingen. Opvallend is dat het N- en P-overschot op kleibedrijven hoger is dan op zandbedrijven. Het grootste verschil is te herleiden naar de benuttingscijfers in de bodem.
Als we ons realiseren dat in 1990 de overschotten van stikstof en fosfaat bijna een verdubbeling waren van de resultaten van nu, betekent dit dat er al ongelofelijk hard gewerkt is aan het verbeteren van de benutting. Deelnemers geven zelf ook aan dat de focus op het vee heeft gelegen. De bodemstructuur en de benutting in de bodem is nu ook in het vizier.
Tabel 2: Resultaten N en P2O5 van deelnemers KringloopWijzer 2013
We kunnen enkele conclusies trekken uit tabel 2 en 3:
- De lagere stikstofbenutting van de bodem bij kleibedrijven wordt veroorzaakt door een hogere stikstofbemesting van grasland en/of een slechtere benutting van de bemesting; ondernemers kunnen de benutting verbeteren door de bemesting nauwkeuriger uit te voeren door te letten op het tijdstip, de hoeveelheid en de plaats. De opbrengsten van het maïsland bij zand en- klei bedrijven verschillen weinig.
- De opbrengsten van maïs zijn goed.
- Bedrijven op zand- en kleigronden oogsten evenveel stikstof van een ha gras.
- Bedrijven op zand oogsten met gras meer kg ds. Het RE-gehalte van het geoogste kuil- en weidegras op kleibedrijven is dus hoger dan op zand. Dat komt mede omdat kleibedrijven meer beweiden dan zandbedrijven.
Tabel 3: Opbrengsten N en P2O5 deelnemers KringloopWijzer 2013
Uitdaging voor 2015
De uitdaging voor 2015 is om ook onder minder goede weersomstandigheden opnieuw goede opbrengsten en benuttingscijfers te behalen met de juiste managementmaatregelen. Naast het werken aan de bodem is Vruchtbare kringloop Achterhoek en Liemers actief met mestverwerking. Tijdens Melkers van Morgen hebben de bezoekers kennis kunnen nemen van mineralenconcentraat en mestverwerkingsinstallaties. In de loop van het groeiseizoen moet duidelijk worden wat het effect is van het gebruik van mineralenconcentraat.
