De boeren die de cursus Natuurinclusieve landbouw (NIL) traject C volgden kwamen op 25 november samen met de partners in de Achterhoek bij elkaar tijdens een slotbijeenkomst in Vorden. Het POP3-project ‘Samen werken aan Natuurinclusieve Landbouw’ is afgerond, maar VKA en Achterhoekse boeren en partners zijn nog lang niet uitgeleerd. Er is nog een weg te gaan, want natuurinclusieve maatregelen worden nog lang niet gewaardeerd. Een vervolg voor meer boeren staat in de steigers.
Boeren blikken terug
‘Terugblikken om samen vooruit te kijken’ was het thema van de bijeenkomst. Terugblikken werd vooral door de deelnemende boeren gedaan. Wat ze hadden geleerd, of juist afgeleerd en wat heeft ze verrast? De antwoorden waren soms verrassend doch simpel: werken met natuur is maatwerk met iedereen zijn of haar eigen verhaal en anders kijken naar je bedrijf en de natuur geeft kansen om met partners, bijvoorbeeld Waterschap, nieuwe dingen te doen.
De bevestiging dat de boeren al op de goede weg zitten en de historie van het Achterhoekse landschap snappen geeft betekenis aan wat ze doen. En wat ze vooral niet meer moeten doen, is zomaar met de bosmaaier rondgaan. Het is verrassend dat als je niet ingrijpt, de natuur zich dan razendsnel herstelt. Maar ook de uitdaging om het goede verdienmodel te vinden en de beloning van de voorlopers werden genoemd door de boeren.
Positieve energie
Door de aanwezige partners werden in vijf minuten vooruitzichten gebracht op hoe boeren geholpen zouden kunnen worden.
Anneloes Fleerkate, manager VKA, benadrukte dat voor de vereniging NIL belangrijk is, dat de VKA onderdeel is van het platform natuurinclusieve landbouw Gelderland en binnenkort start met het nieuwe project ‘Leermodules natuurinclusieve landbouw in de Achterhoek.’ Daarnaast wordt al samen met VKA-partners gewerkt aan het nieuwe sturingsmodel voor de landbouw (Markemodel), dat in de fase zit van uittesten van de stapeling van beloning voor de boeren. Anderen noemden dit traject nog een voorzichtige pilot, maar de weg naar waardering is er.
Laurens Gerner van het Waterschap Rijn en IJssel somde projecten op waar het Waterschap samen met boeren aan werkt, uiteraard meestal rond het thema water. ‘Er is veel belangstelling van de kant van boeren en ze staan open voor toenadering of vragen’, aldus Gerner.
Anne Stortelder van de VALA vertelde hoe ze binnen de VALA met het ANLb werken aan de vormgeving van het landschap. Vouchers zijn beschikbaar voor het maken van bedrijfsnatuurplannen rond de thema’s biodiversiteit, kringloop en water. Hier worden ook de ‘verdiensten’ vanuit het GLB inclusief de ecoregelingen meegenomen. Een mooie boodschap was dat de provincie de witte gebieden heeft afgeschaft. ‘Meer boeren komen dus in aanmerking voor de regelingen, informeer er naar!’, aldus Stortelder.
Harm Peter de Vries van Natuurmonumenten vertelde hoe zij met hun pachters werken aan NIL. Ook hun boswachters volgen de NIL opleiding en er is aandacht voor het verdienmodel. Mooi om te horen was dat Marc Molbach, wethouder van gemeente Lochem, blij verrast was met zoveel positieve energie door de ondernemers.
Succes met natuurinclusief
De bijeenkomst werd afgesloten met vooruitblikken in groepsgesprekken met boeren en partners. Dit leverde levendige discussie op rond de vraag ‘Wat heb ik nodig om natuurinclusief tot mijn succes – en dat van de Achterhoek – te maken?’
Hier ging het om de thema’s:
- kennis en kunde
- beleid en kaders van gemeente en provincie,
- financiering
- verbinding in de Achterhoek.
Ideeën en goede suggesties neemt VKA mee in haar plannen om natuurinclusief tot een succes te maken.
Zoals al genoemd start binnenkort de nieuwe leermodules NIL in de Achterhoek. Niet alleen kunnen anderen hier instappen maar juist ook de aanwezige ondernemers werden uitgenodigd om hier hun kennis te delen met collega’s. Boerencoaches; boeren leren van boeren. Hierover binnenkort meer.
Henri Holster, coördinator projecten bij de VKA
