In de pilot samenwerking Akkerbouw en Veehouderij wordt onderzocht hoe verdere samenwerking tussen akkerbouw en veehouderij extra bijdraagt aan de doelen van kringlooplandbouw en welke praktische of regeltechnische belemmeringen dat nu verstoren. Wat is tot nu toe gedaan in deze pilot en waar liggen kansen en uitdagingen?
Kan een verdere samenwerking tussen akkerbouw en veehouderij het verdienmodel en de kringloop van de Achterhoekse landbouw verbeteren ?
Doel van het project is om te onderzoeken hoe verdere samenwerking tussen akkerbouw en veehouderij extra bijdraagt aan de doelen van kringlooplandbouw en welke praktische of regeltechnische belemmeringen dat nu verstoren. Het vierjarige project, in opdracht van het ministerie van LNV, is in 2021 gestart met een verkenning over hoe een optimaal Achterhoeks bouwplan er in 2050 uitziet.
Kansen en uitdagingen
In een brainstormsessie in november 2021 zijn verschillende melkveehouders en akkerbouwers bij elkaar geweest om te discussiëren over een toekomstbestendig Achterhoeks bouwplan. Zij hebben aangegeven wat de meerwaarde voor hen zou zijn in een samenwerking met een collega-landbouwer. Deze meerwaarde staat onder ‘kansen in samenwerking’ in het figuur hieronder.
Door een intensieve langdurige samenwerking kunnen melkveehouders en akkerbouwers een ruimer bouwplan samenstellen. Dit bouwplan zal meer rust geven aan de bodem, maar ook aan de boer die beter weet waar hij de komende jaren aan toe is. Rustgewassen als granen kunnen lokaal als krachtvoer ingezet worden. Dit geeft een nieuw verdienmodel voor beide partijen. Hier zal gebruik gemaakt gaan worden van elkaars expertise.
Een weg naar de toekomst
Vanuit de input van verschillende brainstormsessies in het najaar en de winter van 2021 met experts, melkveehouders en akkerbouwers zijn uitgangspunten bepaald voor de pilot in de Achterhoek, zie hieronder.
Binnen de pilot zijn vier duo’s gevormd tussen een melkveehouder en een akkerbouwer. Melkveehouder en akkerbouwer zitten bij elkaar in de regio. Bij enkele duo’s wordt er al langer samen gewerkt. Voor het teeltseizoen van 2022 zijn de bouwplannen al gevormd. Het gezamenlijke bouwplan dat wordt gecreëerd zal hier op aansluiten. Enkele knelpunten waar rekening mee gehouden moet worden in het gezamenlijke bouwplan is de derogatie, rustgewassen in het bouwplan en voor zowel de akkerbouwers als de melkveehouder renderende teelten in het bouwplan. Elk duo zal de weg naar een toekomstbestendig Achterhoeks bouwplan vanuit een andere hoek aanvliegen.
Wat bij meerdere duo’s dit jaar al toegepast zal gaan worden is het verbouwen van tarwe. Deze zal na de oogst verwerkt worden om zo te kunnen bewaren en vervolgens op te nemen in het voerrantsoen.
Middels experimenten mag gekeken worden of in deze gezamenlijke bouwplannen nog ruimte is voor nieuwe gewassen. Momenteel wordt er door een duo gewerkt met veldbonen na goede ervaringen vorig jaar. Alle maatregelen moeten in dienst staan van het verdienvermogen van de boeren én ook verbetering van de regionale kringloop.
Wet- en regelgeving
De hedendaagse landbouw is gekoppeld aan wetten en regels. Doel van de pilot is ook om inzichtelijk te krijgen of er beperkende wetten en regels zijn. Zo zijn er tal van fiscale regels of zaken als de derogatie die de mobiliteit van de grond beperken. Deze worden inzichtelijk gemaakt binnen de pilot en kunnen als voeding dienen voor discussie binnen de sector maar ook voor beleidsmakers en overheidsinstanties.
Terugkoppeling over de pilot zal via nieuwsbrieven en artikelen volgen. Richting het eind van het groeiseizoen zal een bijeenkomst georganiseerd worden om alle belanghebbenden en geïnteresseerden in de praktijk verder te kunnen informeren over het project. Ook kunnen dan de vorderingen van de duo’s bekeken worden. Verdere informatie hierover volgt.
