Dierlijke mest in plaats van kunstmest is in de kern van hoe de 20 deelnemende bedrijven in de BES-pilot de kringloop verder willen sluiten. Met een ontheffing op de huidige bemestingsnormen wordt de BES voor het derde jaar toegepast binnen de Achterhoek, de experimenteer-regio voor kringlooplandbouw.
Groeizaam 2021
Het vertrekpunt voor 2021 waren bemestingsnormen gebaseerd op drie droge jaren voorafgaand aan het jaar die werden toegepast in een zeer groeizaam jaar. Wellicht heeft dit geleidt tot het niet maximaal benutten van de zeer gunstige groeiomstandigheden voor gewasproductie. Het heeft zeker bijgedragen aan de maximale benutting van de bemestingsruimte. Dat zien we terug in de normen voor 2022.
Gemiddeld mag op de 20 bedrijven in 2022 maximaal 292 kg N uit dierlijke mest worden gegeven. Dit was in 2021 272 kg N. In de afgelopen 2 jaar is de maximale norm veelal niet gebruikt, onder andere door de droogte, maar ook door de focus op de maximale benutting. De kunstmestcompensatie blijft vrijwel gelijk. Was dit in 2021 gemiddeld -42 kg N in 2022 is dit –45 kg N. In grakiek 1 en 2 staan de bedrijfsspecifieke normen ten opzichte van generiek weergegeven.
Bemesten en maximaal benutten
Verantwoord meer dierlijke mest gebruiken tot het niveau van fosfaatevenwichtsbemesting in plaats van kunstmest: dat is de zoektocht van de deelnemende BES-bedrijven. De bemestingsnormen worden afgestemd op de eigen bedrijfsprestaties. Het vakmanschap in combinatie met de bodemcondities bepalen het niveau van de extra dierlijke mestrumte en de kunstmest die daar voor in geleverd moet worden. Simpelweg komt het neer op bemesten en maximaal benutten binnen de bedrijfsspecifieke omstandigheden.
Dure kunstmest
Met de huidige kunstmestprijzen loont het zo wie sowieso om de bemesting uit te voeren op maximale benutting. Met de juiste hoeveelheid, het juiste tijdstip, de juiste plaats en de juiste soort heeft iedere melkveehouder het instrumentarium in handen om preciser te bemesten en zo te besparen op de inzet van kunstmest. Binnen de BES resulteert dit op de meeste bedrijven ook nog eens in een hogere dierlijke mestnorm en minder kunstmest-gebruik, doordat de bedrijfsspecifieke normen gebasseerd zijn op een driejarig gemiddelde uit de KringloopWijzer.
Evaluatie BES in 2022
In 2022 wordt de BES-systematiek voor het derde jaar toegepast op de 20 deelnemende bedrijven uit de Achterhoek. Landelijk nemen 50 bedrijven mee aan de BES-pilot. De pilot wordt dit jaar geevalueerd. De uitkomsten van deze evaluatie zijn van belang voor de besluitvorming binnen LNV of en hoe de BES-pilot in 2023 wordt voortgezet.
